بررسي رابطه میان کیفیت خدمات و مشارکت نمازگزاران در فعالیت‍های مذهبی مساجد شهر اصفهان

Investigation of the Relationship between Quality of Services and Participation of Worshipers in the Religious Activities of the Mosque of Isfahan city

نویسندگان :

محمد تورجی زاده¹، مائده باقرصاد رنانی²، حامد نظری³،
کارشناسي ارشد مدیریت فرهنگی، منطقه 7 شهرداري اصفهان، اصفهان، ايران(مسئول)¹، کارشناسي ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان، اصفهان، ايران²، كارشناسي ارشد مديريت فرهنگي، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ايران³
تعداد صفحات : 94-75
چکیده :

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین کیفیت خدمات مساجد و مشارکت نمازگزاران در فعالیت‍های مذهبی شهر اصفهان انجام گرفته است. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع بنیادی و از نظر نحوه جمع‌آوری داده‌ها توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش دربرگیرنده کلیه نمازگزاران مساجد شهر اصفهان در سال 98-1397 بود که در این میان تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه محقق ساخته مشارکت در فعالیت‍های مذهبی و پرسشنامه محقق ساخته کیفیت خدمات مساجد گردآوری شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه‍ها توسط چند نفر از صاحب نظران مورد بررسی و تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه‍ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در پرسشنامه‍های مشارکت در فعالیت‍های مذهبی و کیفیت خدمات مساجد به ترتیب 78/0 و 75/0 به دست آمد. داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون گام به گام و تحلیل واریانس چندراهه در نرم‍افزار اس.پی.اس.اس نسخه 23 مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین کیفیت خدمات مساجد و مشارکت نمازگزاران در فعالیت‍های مذهبی رابطه مثبت و معنی‍داری وجود دارد. با توجه به اینکه کیفیت خدمات مساجد و مشارکت نمازگزاران در فعالیت‍های مذهبی با هم رابطه دارند و مشارکت نمازگزاران در فعالیت‍های مذهبی مساجد به واسطه کیفیت خدمات محیطی و عوامل اجرایی قابل تبیین است، لذا به نظر می‌رسد که به منظور مشارکت هر چه بیشتر نمازگزاران در فعالیت‍های مذهبی بایستی کیفیت خدمات مساجد را بهبود بخشید.

چکیده انگلیسی :

The purpose of this study was to determine the between quality of mosque services and participation of worshipers in the religious activities of the mosque of Isfahan city. This research was of fundamental type in terms of purpose and it was descriptive and correlation in terms of collecting data. The statistical population of this study included all worshipers in the mosques of Isfahan in the year 2019-2020, of which 384 were selected as the statistical sample by cluster random sampling and Cochran formula. The information was collected by the researcher-made participation in religious activities questionnaire and the researcher-made questionnaire on the quality of mosque services. The factual and content validity of the questionnaires was reviewed and verified by a number of experts. The reliability of the questionnaires was also 0.78 and 0.75, using the Cronbach's alpha coefficient in the questionnaire for participation in religious activities and the quality of mosque services. Data were analyzed using descriptive statistics including mean, standard deviation and inferential statistics including Pearson correlation coefficient, stepwise regression analysis, and multivariate analysis of variance in SPSS 23 software. The results of calculating Pearson correlation coefficient showed that there is a positive and significant relationship between the quality of mosque services and the participation of worshipers in religious activities. Considering the quality of mosque services and the participation of worshipers in religious activities are related and the participation of worshipers in the religious activities of the mosques can be explained by the quality of environmental services and executive agents of mosques, therefore, it seems that in order to participate more prayers in religious activities, it is necessary to improve the quality of mosque services.

موضوع : علوم ارتباطات
کلمات کلیدی : کیفیت خدمات، مشارکت نمازگزاران، فعالیت‍ مذهبی، مساجد
کلمات کلیدی انگلیسی: Quality of Service, Participation of Worshipers, Religious Activity, Mosques
مراجع :
انواری، رستمی، علی اصغر؛ ترابی گودرزی، مریم؛ محمدلو، علی مسلم. (1384). بررسی مقایسه‍ای کیفیت خدمات بانکی از دیدگاه مشتریان و کارکنان، مدرس علوم انسانی (ویژه‍نامه مدیریت)، دوره 9، شماره 3، صص 53-77. آراسته خو‌، محمّد. (1386). تأمین و رفاه اجتماعی‌، جلد دوم‌، تهران‌: انتشارات دانشگاه پیام نور. برک‍پور، ناصر. (1382). برنامه‍ریزی شهری « اقتدارگرا و آمرانه» یا« مردم سالار و مشارکتی؟»، آبادی، دوره 13، شماره 40 و 41، صص 114-117. دانش‍مهر‌، حسین؛ احمد، رشید. (1388). بررسی نگرش‌های اجتماعی روستاییان نسبت به مشارکت اجتماعی‌، توسعة روستایی، دوره اول‌، شماره 1، صص 129-156. دیوانداری، علی؛ عابدی، احسان؛ ناصرزاده، سیدمحمدرضا. (1392). ارائه مدل مفهومی برای تبیین عوامل کلیدی مؤثر بر کیفیت سیستم‍های ارائه‍دهنده خدمات بانکداری اینترنتی (پیمایشی پیرامون بانک ملت)، مدیریت فناوری اطلاعات، دوره 5، شماره 1، صص 19-36. سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه. (1395). روش‍های تحقیق در علوم رفتاری، تهران: نشر اگه. شاهرودیانی، شادی. (1389). طراحي ابزار سنجش كيفيت خدمات پژوهشي مبتني بر مدل سروكوآل، حسابداری مدیریت، سال 3، شماره 5، ص 87-95. شریفیان ثانی، مریم. (1380). فرهنگ شهري: مشاركت شهروندي، حكمراني شهري و مديريت شهري، مدیریت شهری، دوره 2، شماره 8، ص 43. صدوقی، مجید. (1386). تاملی بر سازه‍های مذهبی و جایگاه آنها در روانشناسی سلامت، مطالعات اسلام و روانشناسی، سال 6، شماره 6، صص 45-68. ضرابی، عبدالرضا. (1376). نقش عوامل موثر در جذب نسل جوان به مسجد از دیدگاه جوانان در استان کرمان، پایاننامه کارشناسی ارشد، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. عباسی، رسول. (1389). تدوین الگوي مدیریت اثربخش نهادهاي دینی: مطالعه موردي مسجد، رساله دکتری مدیریت، دانشگاه تهران. عباسی، رسول؛ عابدی جعفری، حسن؛ طالقانی غلامرضا؛ فقیهی، ابولحسن. (1394). تدوین الگوي کیفیت خدمات در مدیریت مسجد، مدیریت اسلامی، سال 22 ، شماره 2، صص 57-78. عباسی، رسول؛ عابدی جعفری، حسن؛ طالقانی غلامرضا؛ فقیهی، ابولحسن. (1393). مفهوم‍سازي پیامدهاي کیفیت مطلوب خدمات در مساجد، مدیریت اسلامی، سال 23، شماره 4، صص 13-43. علوی‍تبار، علیرضا. (1380). الگوی شمارکت شهروندان در اداره امور شهرها، جلد اول، تهران: انتشارات سازمان شهرداری‍های کشور. فرید، داریوش؛ دهقان طزرجانی، الهام. (1394). سنجش کیفیت خدمات در بانکداری الکترونیکی، کاوش‍های مدیریت بازرگانی، دوره 7، شماره 14، صص 55-76. قرایی، فریبا؛ عباس‍زاده، شهاب؛ آبرون، علی اصغر. (1393). بررسی اثر مرکزیت مسجد محله بر میزان مشارکت‍های مذهبی ساکنین، ششمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری با تأکید بر مؤلفه‌های شهر اسلامی، مشهد، شورای اسلامی شهر مشهد. نیکومرام، هاشم؛ بنی مهد، بهمن؛ رهنمای رودپشتی، فریدون؛ کیائی، علی. (1390). دیدگاه اقتصاد سیاسی و مدیریت سود، حسابداری مدیریت، دوره 6، شماره 4، صص 31-43. هاشمیان‍فر، سیدعلی؛ شایگان، فریبا؛ سعیدی، مصطفی. (1394). بررسی مشارکت جوانان در مساجد با تاکید بر خانواده، شیعه‍شناسی، سال 13، شماره 50، صص 33-70. یزدان‍پناه‌، لیلا؛ صمدیان، فاطمه. (1387). تأثیر ویژگی‌های فردی و اجتماعی بر مشارکت اجتماعی زنان کرمانی‌، مطالعات زنان‌، دوره 6، شماره 2، صص 127-149. Bin Ismail A, Ridzuan AA, Ranlan Rose NI, Madi Bin Abdullah M, Sabbir Rahman M, Francis SK. (2008). Examining the relationship between service quality and customer satisfaction: A factor specific approach. Journal of Industrial Engineering and Management; 6(2): 539–548. Gong T, Yi Y. (2018). The effect of service quality on customer satisfaction, loyalty, and happiness in five Asian countries. Psychology & marketing. Kotler P, Armstrong, G. (2014). Marketing: an introduction. 9 nd ed. McGraw Hill. Nitin S, Deshmukh SG, Vart P. (2005). Service quality models. International Journal of Quality & Reliability Management; 22(9): 913-949. Stolzenberg RM, Blair L, Waite LJ. (1995). Religious participation in early adulthood: Age and Family Life cycle effects on church membership. American sociological review; 60(1): 84-103. Sun H. (2000). Total quality management, ISO 9000, certification and performance improvement. International Journal of quality & Reliability Management; 17(2): 168-179.

---

تعداد بازدید از مقاله : 215
تعداد دانلود فایل : 134