بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: استان خوزستان)

Investigation of the Relationship between Social Capital and Sustainable Urban Development (case study: Khuzestan province)

نویسندگان :

سعود سالمی¹، لطیف سالمیان زاده²،
کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشگاه پیام نور آبادان(مسئول)¹، دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا، واحد پیام نور اهواز²
تعداد صفحات : 148-129
چکیده :

توسعه سریع شهری در چند دهه اخیر بر ابعاد مختلف زندگی انسان تاثیر گذاشته است و سبب ناپایداری انسانها و محیط زیست گردیده است. در این مقاله درصدد بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای 25 سال استان خوزستان هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریه های پانتام، فوکویاما، کلمن و بوردیو استفاده گردیده است. داده های مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه از میان نمونه آماری 384 نفری که با روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب، جمع آوری و با کاربرد نرم افزار اس پي اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش (آگاهی، هنجارهای تعمیم یافته، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و شاخص توسعه پایدار شهری و تمامی ابعادش (پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیست محیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی) در سطح پایین تر از متوسط قرار داشتند. یافته های تبیینی تحقیق نشان داد که سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش، ارتباط و تاثیر مستقیم قوی و معناداری بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. در ضریب همبستگی پیرسون ارتباط سرمایه اجتماعی و کلیه متغیرهایش با توسعه پایدار شهری معنادار شدند. نتایج یافته های این تحقیق تایید کننده پیشینه تجربی و چارچوب نظری تحقیق بوده است که مشخص ساخت هر چه میزان سرمایه اجتماعی و کلیه متغیرهایش افزایش یابد، منجر به بهبود و ارتقاء ابعاد و مولفه های توسعه پایدار شهری می گردد.

چکیده انگلیسی :

Rapid urban development in the last few decades has affected various dimensions of human life and caused the instability of humans and the environment. In this article, we are trying to investigate the relationship between social capital and sustainable urban development among the urban population over 25 years old in Khuzestan province. Pantam, Fukuyama, Coleman and Bourdieu's theories have been used to investigate the relationship between these two variables. The required data was collected using the survey method and the questionnaire tool from among the statistical sample of 384 people who were selected by the quota sampling method and analyzed using the software (SPSS). The descriptive findings of the research showed that the status of the social capital index and all its variables (awareness, generalized norms, social trust, social participation and social cohesion) and the sustainable urban development index and all its dimensions (economic sustainability, social sustainability, environmental sustainability, physical sustainability and institutional sustainability) were at a lower than average level. The explanatory findings of the research showed that social capital and all its variables had a strong and significant direct relationship and impact on sustainable urban development. In the Pearson correlation coefficient, the relationship between social capital and all its variables were significant with sustainable urban development. The results of the findings of this research have confirmed the empirical background and the theoretical framework of the research, which clearly shows that as the amount of social capital and all its variables increase, it leads to the improvement and promotion of the dimensions and components of sustainable urban development.

موضوع : علوم ارتباطات
کلمات کلیدی : سرمایه اجتماعی، توسعه پایدار شهری، پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیست محیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی
کلمات کلیدی انگلیسی: Social capital, sustainable urban development, economic sustainability, social sustainability, environmental sustainability, physical sustainability and institutional sustainability
مراجع :
بارتون، الیزابت، کیتی ویلیامز و مایک جنکز ، 1379، شهر متراکم و پایداری شهری، ترجمه فریده باروقی، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 34. بارگاهی، رضا، 1392، تحلیلی بر پایداری شهرهای جدید، پایان نامه كارشناسی ارشد، استاد راهنما: علی اکبر نجفی کانی، دانشگاه گلستان، گرگان. بحرینی، سیدحسین و رضا مکنون، 1380، توسعه شهری پـایـدار، از فکر تا عمل، مجله محیط شناسی، شماره 27. بحرینی، سیدحسین، شهرسازی و توسعه پایدار، مجله رهیافت، 1376، شماره17. پـاگ، سدریک، 1383، شهرهای پایدار در کشورهای در حال توسعه، ترجمه مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری ایران. رحیمی، حسین، نقش فرهنگ در توسعه پایدار، مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال 15 شماره، 1380، 167-168. زاكـس، اینیاسی، 1375، نگاهی به تعاریف توسعه پایدار از دیدگاه های مختلف، ترجمه ویكتوریا جمالی، خبرنامه انجمن متخصصان محیط زیست ایـران، سال دوم، شماره 3 و 4. شـارع پـور، محمود،1380، فرسایش سرمایه اجتماعی و پیامدهای آن، ماهنامه انجمن جامعه شناسی، تهران. زیاري، کرامت الله و جلالیان، اسحاق، مقایسه شهرستان هاي استان فارس بر اساس شاخصهاي توسعه 1355 تا 1375، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 11، بهار و تابستان، 1387. لقایی، حسنعلی و حمیده محمدزاده تیتکانلو، 1378، مقدمه ای بر مفهوم توسعه شهری پایدار و نقش برنامه ریزی شهری، مجله هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، شماره6، 1378. میرکتولی، جعفر و رضا منافی آذر، 1388، درآمـدی به اقتصاد فضا، انتشارات دانشگاه گلستان، گرگان. نصیری، اسماعیل، 1387، برنامه ریزی شهرهای جدید، درسنامه آموزشی دانشگاه پیام نور، تهران. Baliamoune Lutz, M. (2011), Trust-based social capital, institutions, and development. The Jour nal of Socio-Economics. Vol 40, No 4. Fine, B. (2001). Social Capital versus Social Theory: Political Economy and Social Science at the Turn of the Millennium, Rout ledge, first Published. Grootaert, C. and T. Bastelaert (2002). The Role of Social Capital in Development, Cambridge: Cambridge Univ. Press. Dominski, Anthony. (1992) Seminar Synopsis Building the Sustainable City; Gildea Resource Center.  

---

تعداد بازدید از مقاله : 353
تعداد دانلود فایل : 163